Giá rẻ, chất lượng thấp

Khu vực có mật độ sử dụng nhiều camera giám sát nhất hiện nay là chợ Đồng Xuân (quận Hoàn Kiếm). Theo thống kê của Ban Quản lý chợ, hiện có hơn 500 camera do tiểu thương tự lắp đặt cùng kết nối với thiết bị của đơn vị chức năng đang giám sát khu vực trên. Trong sổ theo dõi tình hình an ninh trật tự của Ban Quản lý chợ Đồng Xuân năm 2019, hệ thống camera đã giám sát, phát hiện rất nhiều vụ việc liên quan đến an ninh như hộ kinh doanh khi ra về quên tắt đèn, còn chân hương đang cháy, có nguy cơ gây cháy, nổ; những vụ việc xô xát do mâu thuẫn tức thời...

Không chỉ ở những nơi công cộng, camera giám sát cũng được nhiều gia đình lựa chọn để bảo đảm an ninh, quản lý việc nhà. “Gia đình tôi hay đi vắng nên lắp đặt 3 camera quanh nhà để theo dõi tình hình”, chị Chu Thị Luyến (ở phường Long Biên, quận Long Biên) cho biết.

Tuy nhiên, khi hỏi về tiêu chí nào để mua camera giám sát thì hầu hết người dân đều chung quan điểm là dùng tốt, giá thành rẻ. Nhiều người còn bảo nhau mua cùng một loại thiết bị trôi nổi, giá rẻ mà không quan tâm đến hệ lụy. Chị Nguyễn Hoài Thu, chủ một sạp vải ở chợ Đồng Xuân cho biết, gần như cả dãy quầy tầng hai ở chợ đều mua camera từ người quen kinh doanh đồ điện tử ở tầng một. Biết là hàng chất lượng không cao, nhưng do thấy giá rẻ nên mọi người bảo nhau mua về lắp đặt.

Dạo quanh các điểm kinh doanh mặt hàng camera trên phố Hai Bà Trưng, các siêu thị điện máy hoặc qua mạng internet sẽ cho ra nhiều kết quả phong phú. Khi khách hàng có nhu cầu tìm hiểu lập tức có ngay nhân viên tư vấn, từ khâu chọn thiết bị đến lắp đặt. Anh Chu Quang Hiệu, chủ một cửa hàng điện thoại di động ở phố Hàm Tử Quan (quận Hoàn Kiếm) kiêm luôn nghề lắp đặt camera cho biết, một camera giám sát rẻ nhất có giá 1,2 triệu đồng. Thông thường mỗi gia đình trang bị từ 3 camera trở lên, thêm đầu thu giá 3 triệu đồng để lưu giữ hình ảnh trong 15 ngày. Muốn xem được camera từ xa thì phải mua thêm cáp nối... Tùy theo chất lượng thiết bị, chi phí phát sinh sẽ tăng theo.

Hiện nay trên thị trường mức giá đầu tư một bộ camera từ 3 đến 4 “mắt” có giá dưới 10 triệu đồng chủ yếu là hàng chất lượng thấp. Thiết bị có chất lượng cao hơn giá thành có khi lên tới 20-30 triệu đồng...

Lời khuyên từ các chuyên gia

Một vấn đề đặt ra là nhiều nhân viên của các cửa hàng sau khi lắp đặt hệ thống camera cho khách hàng, cố tình không bàn giao tài khoản, mật khẩu hoặc không khuyến cáo người dùng đổi mật khẩu dẫn đến phát sinh những hệ lụy. Gần đây, dư luận xôn xao về việc một ca sĩ người Hà Nội bị lộ hình ảnh cá nhân mà nguyên nhân chính là camera trong gia đình bị “tin tặc” chiếm quyền điều khiển. Điều đó cho thấy, việc lộ, lọt thông tin từ hệ thống camera hoàn toàn có thể xảy ra nếu người dùng không cẩn trọng.

Nói về thị trường camera giám sát hiện nay, Phó Giám đốc Trung tâm Công nghệ thông tin (Ban Tôn giáo Chính phủ) Dương Thanh Huyền cho biết, các mặt hàng camera giám sát hiện khá đa dạng, nhập khẩu từ Nhật Bản, Hàn Quốc, Trung Quốc…, rất khó nắm bắt về giá, chất lượng. Trong khi đó, người tiêu dùng chưa được trang bị kiến thức thường chọn thiết bị rẻ tiền, trôi nổi, không chịu khó tìm hiểu cặn kẽ các tính năng kỹ thuật của sản phẩm. Thậm chí, nhiều cơ quan, doanh nghiệp cũng lắp đặt camera giám sát nhưng không thông qua tư vấn từ các chuyên gia. Điều này chính là lỗ hổng an ninh vì nếu không có biện pháp bảo mật, "tin tặc" dễ dàng thâm nhập với mục đích xấu.

Phó Giám đốc Công ty cổ phần Giải pháp hệ thống thông minh MyIT Nguyễn Bá Dũng cho biết, những camera giám sát giá rẻ trôi nổi trên thị trường khi sử dụng thường gặp phải những vấn đề về lỗi tín hiệu, chất lượng hình ảnh kèm theo góc nhìn kém, dùng một thời gian hay xảy ra lỗi, bảo mật không tốt, mật khẩu mặc định sau khi cài đặt người dùng không thay đổi được. Hiện tại có một số hãng camera giám sát bảo đảm được quyền riêng tư và tính bảo mật. Những đơn vị phân phối các sản phẩm có uy tín đều được cấp chứng nhận của các cơ quan chức năng. Nhiều khách hàng hiểu biết đã biết và đầu tư sản phẩm có chất lượng.

Trung tá Đào Trung Hiếu, chuyên gia tội phạm học của Bộ Công an khẳng định, camera giám sát có tác động rất mạnh đến tâm lý tội phạm. Những nơi lắp đặt nhiều camera tạo tâm lý đắn đo cho tội phạm khi định gây án. Thực tế, camera an ninh cũng góp phần quan trọng khám phá nhiều vụ trọng án thời gian vừa qua. Do vậy, các cơ quan chức năng cần vào cuộc, định hướng cho người tiêu dùng về tiêu chuẩn, chất lượng camera giám sát, nhất là về vấn đề bảo mật...

Để người tiêu dùng có một cái nhìn đúng đắn, ông Đào Trung Hiếu đưa ra lời khuyên: Dấu hiệu ban đầu của một camera giám sát tiêu chuẩn có bảo mật an toàn tối đa là khi đơn vị cung cấp sản phẩm sẵn sàng trao tay khách hàng mật khẩu riêng. Vì thế khi sử dụng thiết bị nhiều tiện ích này, người dùng nên tìm đến những địa chỉ phân phối hàng chính hãng, không nên ham rẻ khi lựa chọn sản phẩm.